29 Nisan 2010

SABRI, GÜCÜ, EMEĞİ KAYNAŞTIRMAK...




Sabır , güç , eskiyi yaşatmak , sanat , inanç , mitoloji , çeyizdir keçe ...
Yün liflerinin kaynaşması ve birlikte baskısıdır.
Yünler temizlenir , boyanır , taranır.Hasırların üzerine düzgünce yayılır , istenirse desen verilir , atılarak serbest hale getirilmiş yün bu desen üzerine serpilir , su ve sabunla ıslatılarak sarılır ve dövülme işlemi başlar.Zaman zaman açılan rulo tekrar sabunlu su ile ıslatılıp , sarılır , insan gücü veya makineyle dövülmeye devam edilir.Yünler birbirine karışana dek.Keçeyi ister incecik bir kumaş gibi , ister çok kalın bir halı gibi üretmek olası.Hiç dikiş ve yapıştırma kullanılmaz.Keçeleşme işlemi bitince son durulama yapılır ve kurutulan keçe tıraşlanıp , ütülenebilir.
Uzun yıllar kullanılabilendir keçe...
Ve güçtür keçe , hem mecazi , hem de gerçek anlamda...
MÖ 3.yy'dan başlayarak , Asya'da yaşayan göçerlerin yaşamında önemli bir yer tutmuş , Hıristiyanlıkla da yaşamış , Anadolu'ya erişmiş , İslamiyetle tanışmış. Müslüman Misyonerlerle Balkanlar'ı , Kuzey Afrika'yı ve Orta Avrupa'yı gezmiş.
Göçerdir keçe...
İnanç ve mitoloji yüklenmiş keçeye.Şamanizmde tapınma unsuru olmuş.Yaşamda çeyize , çadıra , eve , saraya dek girmiş.Ölümde rehber olmuş.İktidar sembolü olmuş , eski Türklerde kağan ak keçeden yapılmış seccadeye oturtulmuş.Başlık , giysi , yaygı olarak kullanılmış.
Kültürdür keçe...
Nem , ısı , ışık , sese karşı çok iyi ve doğal bir koruyucu oluşu kullanımını arttırmış.
İyi bir yalıtkandır keçe...
Çok eskilerden gelen bir el sanatıdır keçe.
Nuh'un gemisinde postu olan hayvanlar darlıktan ve denizde sallanmaktan stres ile postlarını atmışlar.Yerler de ıslak olduğundan ve sürekli üzerine basıldığından keçeleşme başlamış.İçine de yedikleri otlardan desen oluşmuş.Ve hayvanlar gemiden çıkarken en güzel keçe halı oluşmuş.
Eskiden at binerken , yumuşak olsun diye atın sırtına yün serpilirmiş.Ter ile hareket bu yünleri keçe yapmış , diye anlatılır.
Uzun bir öyküdür keçe...
Sabrı , gücü , emeği kaynaştırmak ,
Sanatı , inancı , inadı basmak ,
Yünden keçeyi yaratmak ,
Atkısı , çözgüsü olmayan ,
Dokunmayan , benzersiz keçe...
Eskiden bu güne erişen , Anadolu'da yok olma sürecine girmiş bu özel el sanatımız , yeni tasarımlar ile de sunulmaya başlayınca hak ettiği yeri ve değeri bulur belki...